Ons leef in kitstyd. Alles moet vinnig gebeur. Ons is slagoffers van sekondes. Ons meet effektiwiteit dikwels aan spoed en betaal almal om ons wat sloer, met ongeduld in ‘n skerp stem.
Oggendroetines was nog altyd vir my opwindend in hulle haastigheid. Net na ses soggens het ek die vinnige storte gehoor en die reuk van sjampoo in nat hare het die trappe af gestorm. In ‘n huis vol kinders was die paar minute saam om ontbyt kosbaar, voor almal uitmekaar spat.
Die manne in die huis het gestort. Ek het gebad, in die aand, wanneer die huis afgewen en kalm is. Dit was weektyd, mediteertyd, dinktyd – soms met ‘n boek en altyd met badolie. Tyd alleen is kosbaar. Dit was ‘n goue geleentheid om die dag te oorweeg en … te oordeel. Ja, oordeel – daardie sterk, skerp woord wat insny en diep krap.
In Jakobus 4 kry ons praktiese raad met kort kragtige opdragte. Dis maklik om die drie of vier versies sommer in ‘n oogopslag te lees, terwyl die inhoud daarvan ons hele lewenshouding moet bepaal. Hierdie een versie val nie in die spoedlees kategorie nie. Dit is ‘n versie waarin mens bad, nie stort nie. Dit vereis nadenke en oordeel.
Vers 8 in ‘n paar vertalings:
Nader tot God, en Hy sal tot julle nader. Reinig die hande, julle sondaars, en suiwer die harte, julle dubbelhartiges! [1953]
Come close to God [with a contrite heart] and He will come close to you. Wash your hands, you sinners; and purify your unfaithful hearts, you double-minded people. [Amplified]
Say a quiet yes to God and he’ll be there in no time. Quit dabbling in sin. Purify your inner life. [The Message]
Ek hou van die Ou Vertaling se woord: dubbel-hartig. Dit beskryf ‘n onbetroubare, dislojale, teleurstellende lewenshouding. Die NLT [New Living Translation] vertaal dubbel-hartigheid so:
…for your loyalty is divided between God and the world.
Dis die mense wat sonder bewustheid leef, met die beginsels van die wêreld gemaklik in hulle alledaagse ingeburger. Die wêreld word regeer deur die Vader van die leuen. Dit het Jesus self gesê in Johannes 8:44:
You are of your father the devil, and it is your will to practice the desires [which are characteristic] of your father. He was a murderer from the beginning, and does not stand in the truth because there is no truth in him. When he lies, he speaks what it natural to him, for he is a liar and the father of lies and half-truths.
Wat laat ‘n mens in so ‘n jammerlike toestand van leuens en halwe waarheid verval? Sonder twyfel, ‘n verwydering van God. Wat verwyder jou van God? Sonde.
Dis nie meer mode om oor sonde te praat nie. Wil ons dan nou terug in die wet verval? Jesus het dan gekom – ons evangelie is een van genade, redding, vergifnis en oorwinning. Moet tog nie negatief wees en met mense oor sonde praat nie.
Jakobus is geensins bang om sonde direk aan te spreek nie en gebruik die woord hamartolos die woord vir geharde sondaars, diegene wat gemaklik in die gemeenskap van wetteloses leef. Hy gee die opdrag – nader tot God, met die belofte van versekering – en Hy sal tot jou nader. Geen twyfel daar nie. Maar dan in dieselfde asemteug van wysheid, praat hy oor die sonde van dubbelhartigheid.
Wanneer laas het jy oor sonde gedink? Die kerk was oor die eeue na Jesus se lewe op aarde, soms meer en soms minder bewus van sonde. Sonder twyfel is die begrip van ons sondige natuur en die oorheersing van sonde in die wêreld waarin ons leef, sentraal tot saligheid en die behoefte aan die Kruis. Daar was ook vir eeue ‘n leuenagtige oorbeklemtoning van sonde direk uit die slangtong van die duiwel wat die kerk aankla. Korrupsie en uitbuiting in die kerk het die gewone mense wreed onderdruk. Dit was een van die hoof oorsake van Luther se Hervorming. Ongelukkig veroorsaak so ‘n vals leer weer ‘n hewige reaksie na die teenoorgestelde en dan is genade en vryspraak voorop in die leerstelling.
Dit is vir ons belangrik om ‘n rasionele en praktiese houding oor sonde in te neem en vas te staan. Een van die belangrike lokvalle van die duiwel is om die erns van oortreding te verflou en veral die geheimhouding van persoonlike misdaad te versterk. Hy sal jou bloots ry met ‘n pynlike karwats oor geheime sonde in jou lewe. Wees gewaarsku oor die duiwel se strategie om jou aan te kla in en in skuld vas te ketting. – bely, kom uit in die lig en verbreek sy houvas.
1 Johannes 5:17:
All wrongdoing is sin, and there is sin that does not lead to death [one can repent of it and be forgiven].
Alle ongeregtigheid is sonde, maar daar is sonde wat nie tot die dood lei nie.
1 Johannes 1:8,9 en 3:4:
As ons beweer dat ons nie sonde het nie, bedrieg ons onsself en is die waarheid nie in ons nie. Maar as ons ons sondes bely – Hy is getrou en regverdig, Hy vergewe ons ons sondes en reinig ons van alle ongeregtigheid.
Sonde is die oortreding van ‘n goddellike wet. Alles wat verkeerd en boos is, is die gevolg van sonde.
Oortreding [parabaino in die Grieks] word verduidelik in geen onseker terme nie. Dit is die verwerping van vertroue, rebellie teen ‘n bekende waarheid, ongehoorsaamheid, verlating van die oorspronklike rigting.
Sonde [hamartia] beteken om die doel te mis, die verkeerde rigting te kies, aanstoot te neem teen die voorskrifte van God. Dit is ‘n besluit wat jou hele lewe op die verkeerde pad sit. Dit is OOK ‘n verkeerde daad, eenmalig of herhalend. Daarom is dit moontlik ‘n gelowige kind van die Here om in sonde te val of sonde te pleeg.
Geen mens vorder ooit verby die Kruis nie. Die Kruis is die kern van ons bestaan. Terwyl ons in die gebrokenheid van ‘n vervloekte aarde leef is die Kruis ons remedie vir sonde.
Bely, kom uit in die lig en verbreek die houvas. Jesus maak vry. Hy is die waarheid wat ons vryspreek. Hy is die Lig van bevryding. Hy sal ons bad sodat ons waarlik skoon en vry is. Efesiërs 5:26:
…om dit te heilig, nadat Hy dit gereinig het met die waterbad deur die woord,
Terug by Jakabus 4 in die Amplified:
10 Humble yourselves [with an attitude of repentance and insignificance] in the presence of the Lord, and He will exalt you [He will lift you up, He will give you purpose].
Oor hierdie opdrag kan mens net juig. Dis die oplossing vir die dubbelhartigheid van die mens. Dit is die eerste en belangrikste hantering van sonde – ‘n nederige en ootmoedige houding.
Ootmoed is ook ‘n woord wat mens nie meer so baie hoor nie. Dit is ‘n pragtige, genuanseerde woord met sinonieme: berouvol, beskeie, nie uitdagend, onderworpe. Dit is die houding van ‘n kragtige kind van God. Ons krag is in vergifnis by die Kruis. Ons sonde maak ons swak in die worsteling om ons eie eer te beskerm.
Dink net vir ‘n oomblik terug aan die eerste sonde in the Tuin. Sonde het hulle naaktheid ontbloot. Voor sonde was die volmaakte Teenwoordigheid van God, waarvan die Tuin ‘n simbool is, voldoende om hulle te bedek. Sonde het hulle ontbloot en skaam gemaak. Dink maar goed – dit is die gevolg van alle sonde. Jy word in jou skande openbare besit, jou dwaasheid word aan die wêreld ten toon gestel. Dit is hoe verradelik die duiwel is. Vernedering en skande is jou brood uit sy harige klou.
Die Kruis is die poort na die Tuin. Ons kan weer in die Tuin van Eden leef nadat die saad van die vrou [Genesis 3:15] vir ons die toegang gee. Prys die Here, Bodemklipvriend – jou sonde is vergewe, jy is vry.
Jakobus 4:10: The Message
Get down on your knees before the Master; it’s the only way you’ll get on your feet.
Hy sal jou verhoog, ophef, Sy lig en guns oor jou laat skyn. Jy is terug in die Tuin, herstel en vernuwe.
Die oproep tot sondevergifnis is duidelik in elke dier wat doodgemaak is vir die brandoffer vir die sonde van God se volk. Elke keer as die ritueel van slagting plaasgevind het, is die volk opgeroep om hulle sonde af te lê en te bely by die onskuldige bloed wat vloei.
Wat beteken dit vir ons? Dit is ‘n oproep tot sondebelydenis in ons gebedslewe. Word stil voor die Here en laat die Heilige Gees toe om jou van sonde te oortuig. Hy doen dit in volmaakte liefde – moenie bang wees nie. Gryp vas aan jou vryheid wat kom met vergifnis en die opheffing van die swart wolk van sonde. Moenie beter van jouself dink en jou verhef bo die noodsaaklikheid van belydenis nie. Bely eerste jou eie trots en hovaardigheid.
Johannes 16:8:
En wanneer Hy kom, sal Hy bewys dat die wêreld skuldig is aan sonde, en dat die reg aan my kant is, en dat die oordeel al gekom het.
Onderwerp jou lewe aan die Heilige Gees in gebed. Daar is niemand anders wat sonde in jou lewe kan openbaar en die oplossing daarvoor bied nie. Die inherente verraad van sonde self sal jou swakheid en skande oopvlek op plekke en tye wat jou verneder.
Kyk weer na ‘n paar van die sondes wat tot die dood lei en toets jouself voor die Heilige Gees. Bely sonder selfregverdiging. Belydenis is kragtig en stel die Heilige Gees vry om ‘n bonatuurlike werk in jou innerlike te doen.
trots= ‘n selfbewuste hoë dunk van jouself en jou eie sukses / refers to an inflated sense of one’s personal status or accomplishments
gierigheid = ongebalanseerde begeerte om welvaart te versamel / inordinate desire to possess wealth, goods, or objects of abstract value with the intention to keep it for one’s self, far beyond the dictates of basic survival and comfort.
Almal moet geld verdien. Dit is maklik om die oplossing van probleme aan geld te koppel en God as die Bron van welvaart te verplaas met jou eie begeerte en vermoë. Soek eers die koninkryk van God….Matteus 6:33. Kry jou prioriteite in die regte volgorde.
wellus = ongesonde, oorweldigende hunkering na dit wat die liggam bevredig / Lust is an emotion or feeling of intense desire in the body. The lust can take any form such as the lust for knowledge, the lust for sex or the lust for power. It can take such mundane forms as the lust for food as distinct from the need for food. Lust is a psychological force producing intense wanting for an object, or circumstance fulfilling the emotion.
jaloesie – afguns, naywer, wanneer jy iemand anders niks beter as jy gun nie, talente en sukses van ander wat met misnoë en ontevredenheid beskou word. Envy (from Latin invidia) is an emotion which “occurs when a person lacks another’s superior quality, achievement, or possession and either desires it or wishes that the other lacked it”.
Dit is normaal dat gevoelens van jaloesie in jou denke vorm net soos vrees mens oorval. Oorkom dit sommer gou en bely dit voor die Here. Wanneer jaloesie jou denke oorheers en jou optrede bepaal is dit ‘n sonde wat jou lewe versuur en vernietig.
Jakobus 4:11 en onderwerp jou denke…
Moenie van mekaar kwaad praat nie, broers. Hy wat van sy broer kwaad praat of sy broer veroordeel, praat kwaad van die wet en veroordeel die wet. En as jy die wet veroordeel, handel jy nie meer volgens die wet nie, maar speel jy regter daaroor.
vraatsug/gulsigheid = oormatige ingesteldheid op alles wat die wêreld bied op liggaamlike sowel as geestelike gebied. Die ingesteldheid dat mens niks wil mis nie, ‘n onvergenoegde begeerte na vermaak, bevrediging, kos en drank sowel as ervarings van status, sukses en genot. Gluttony, derived from the Latin: gluttire meaning to gulp down or swallow, means over-indulgence and over-consumption of food, drink or wealth items to the point of extravagance or waste.
woede – die Nederlandse woordeboek sê dit goed: grote boosheid, raserny. Woede is ‘n kragtige, emosionele uitlating van afkeuring of vyandigheid wat liggamlike houdings en aksies tot gevolg kan hê. Anger or wrath is an intense emotional response. It is a normal emotion that involves a strong uncomfortable and emotional response to a perceived provocation. Often it indicates when one’s basic boundaries are violated.
Kyk die leuen wat jou lewe oorheers in die oog en bring dit voor die Here. Hy sal jou lewe balanseer en prioritiseer met ‘n wonderwerk in jou binneste.
Juig – ons God regeer – ook oor ons innerlike mens.
Bodemklippe 