Bodemklippe

[Openbaring 18]

Ons leef nou in die eerste dae van die nuwe jaar. Iets nuut is so besonders. Daar is diep bevrediging in die idee van iets nuut. ‘n Vars begin, ‘n skoon blaadjie, iets heeltemal anders, ‘n oorspronklike ontwerp en ‘n lewe in ere herstel is altyd ‘n bron van inspirasie en bewondering.

Ons het so pas die Kersfeesstorie herdenk. Dink vir ‘n oomblik hoe min mense daardie eerste Kersnag besef het, dat die wêreld nooit weer dieselfde sal wees nie. Die belofte het gekom. Soveel eeue se wag, die oomlik waaroor profesie na profesie opgeteken is, het aangebreek. Al die twyfel, al die verlange is vervul, so stil en ongemerk, dat net diegene wat in nederige afwagting die belofte geleef het, die voorreg gehad het om die baba te aanskou. Simeon en Anna het die profesie geleef. Hulle het gesien, terwyl duisende teenwoordig was sonder om te sien. Twyfel maak blind. Belofte-vemoeidheid is gevaarlik. Die woorde vervaag, die krag vervaag en die God van die belofte vervaag.

Hoe lyk die verwagtingsmeter op die beloftes in jou lewe? Hardloop jy op ‘n gemaklike, maraton-pas terwyl jy in die proses die mense om jou bemoedig om vol te hou of voel jy uitasem en uitgemergel soos jy mik vir ‘n plek om op te gee omdat jou oë brand van sweet en trane. Moenie opgee nie. Hou jou oë oop sodat jy die belofte sal sien. Jou oplossing is reeds gereed in die onsienlike. Roep jou Vader aan; wag op Hom; Hy gee die vermoeides krag; Hy versterk dié wat nie meer kan nie. (Jesaja 40:29)

Elke Kersfees en elke Paas staan as feesbakens van versekering dat die belofte sal kom. Kyk weer na die verbondsbelofte.

“So lank as die aarde bly bestaan, sal saaityd en oestyd nie ophou nie, ook nie koue en hitte, somer en winter, dag en nag nie.” (Genesis 8:22)

Hoe seker is jy van die dag en nag en die winter en somer? Dit is ‘n ritme wat nog nooit versteur word nie. So seker sal God sy Woord in jou lewe waar maak. Die belofte-verwagtingsmeter in jou lewe word direk beïnvloed deur die temperatuur van geloof. Daar is net een manier om ons geloof te versterk.

Die geloof is dus uit die gehoor, en die gehoor is deur die woord van God. (Romeine 10:17,OAB)

Ons leef in ‘n wêreld waarin ons deur boosheid omring word, soos ons in die vorige hoofstuk (17) van Openbaring gesien het. Onsedelikheid, leuens, wreedheid, verdrukking, armoede en hongersnood, oorlog, terrorisme en lyding is hoofnuus en ‘n paar minute daarvan is genoeg om iemand in sak en as te laat verval. Leiers praat en belowe in ‘n poging om die chaos aan te spreek en die bevolking protesteer in verwarring en woede.

Mens kan net uitroep dat God intree met Sy wysheid in elke besluit sodat ons vooruit kan gaan en lyding verlig. Ons het Jesus in hierdie wêreld nodig. Hy is die antwoord. Wat ‘n voorreg om Hom te ken.

Hoofstuk 18 van Openbaring is ‘n treurlied, algemeen in profesie literatuur. Ons lees in Jesaja 13:19-22 ‘n treurlied oor Babilon en in Jesaja 34:11-15 oor Edom. Jeremia 50:39 en 51:37 is deel van die treurliedere oor Babilon en in Sefanje 2:13-15 is ‘n treurlied oor Nineve, wat dien as ons voorbeeld:

Daarna steek Hy sy hand uit teen die noorde en maak Hy ‘n einde aan Assirië: Hy maak Nineve ‘n stad sonder inwoners, ‘n droë weiveld.

Hier in Openbaring kom die engel uit die teenwoordigheid van God met die heerlikheid wat hom kenmerk. Dit is ons kenmerk wanneer ons tyd spandeer in die teenwoordigheid van God, sodat ons die aarde kan verlig.

Hy het groot gesag gehad, en die aarde is deur sy heerlikheid verlig.

 Johannes het sonder twyfel die beskrywing van Esegiël (43:2) ook in gedagte gehou.

 Daar sien ek toe die magtige verskyning van die God van Israel uit die ooste uit. Die stem van die Here was soos die gedruis van baie waters, en sy magtige verskyning het die hele aarde verlig.

Voor die verwoesting roep God sy mense uit (18:4), net soos altyd in die geskiedenis van God se volk. Ons volg die roepstem van God net soos:

• Abraham – Genesis 12:1
• Lot – Genesis 19:12-14
• Moses – Numeri 16:23-26
• Jesaja – Jesaja 48:20
• Jeremia – Jeremia 50:8, 51:6,45.
• Paulus vra die gelowiges in 2 Korintiërs 6:14-15:

Moenie met ongelowiges in dieselfde juk trek nie. Hoe kan daar vennootskap wees tussen reg en onreg? Hoe kan daar gemeenskap wees tussen lig en duisternis?

Hoe sal mens dit uitleef? Ons kan ons tog nie van die wêreld onttrek nie. Ons kan onsself geestelik van die wêreld distansieer en nie deelneem aan die boosheid. Ons leef soos Jesus op aarde geleef het. Ons is Sy kerk, die werk van Sy hande en in die proses word ons verander om soos Hy te word, terwyl ons in die wêreld leef. Dit is ‘n misterieuse, bonatuurlike proses waaraan ons onderworpe is met vreugde en gehoorsaamheid. Ons is nie uit nie, maar ons is anders.

God gee opdrag aan die engel om Babilon se hoogmoed (18:6-8) te straf. Die engel voer die opdrag uit, nie die kerk nie, God besluit en oordeel op ‘n vlak wat die kerk nooit kan bereik nie.

Hier op aarde maai die mens wat hy saai, soos Jesus gesê het. (Matteus 7:2)

Die konsep van dubbel straf en dubbel loon is dikwels in die Joods skrifte aangetref. (Exodus 22:4,7,9) Trots word altyd gestraf. Rome se grootste sonde uit die oogpunt van die eerste kerk is trots.

In Grieks is die woord vir arrogant hubris, wat letterlik beteken: geen plek vir God nie. Strong’s se verduideliking is omvattend:

Pride is an inwardly directed emotion that carries two antithetical meanings. With a negative connotation pride refers to a foolishly and irrationally corrupt sense of one’s personal value, status or accomplishments

Die res van die hoofstuk is ‘n weeklaag, soos by ‘n begrafnis. Rome is die simbool van boosheid net soos Babilon en dit sluit al die aspekte van die stad in – die konings of regeerders (18:9-10) die sakemanne (18:11-16) en die skeepskapteins en matrose (18:17-19). Ons hoor van die stad se belangrikheid, rykdom en weelde.

Hierdie deel van die visioen is amper ‘n ego van die groot skrywers oor Rome. In vergelyking met die sekulêre bronne oor Rome van daardie tyd is niks wat Johannes skryf ‘n oordrywing nie. Selfs die Joodse skrywers kon nie genoeg woorde vind om die oormaat en pronksugtigheid van Rome te beskryf nie. Die lewe van Rome se adel was ‘n desperate wedywering in weelde en voorgee. Om die onmoontlike te begeer het die sosiale kringe beïndruk. Die ganse wêreld van die eerste eeu nC het hulle opbrengs in Rome ingepomp. Caligula en Nero was die grootste verkwisters. Hulle het daarin geslaag om die opbrengs van drie provinsies in een dag uit te mors.

Een geskiedskrywer beskryf Caligula:

“In reckless extravagance he outdid the prodigals of all times in ingenuity, inventing new sorts of baths and unnatural varieties of food and feasts; for he would bathe in hot or cold perfumed oils, drink pearls of great price dissolved in vinegar, and set before his guests loaves and meats of gold.” He even built galleys whose sterns were studded with pearls. Of Nero Suetonius tells us that he compelled people to set before him banquets costing a fortune. “He never wore the same garment twice. He fished with a golden net drawn by cords woven of purple and scarlet threads. It is said that he never made a journey with less than a thousand carriages, with his mules shod with silver.”

Drinking pearls dissolved in vinegar was a common ostentation. Cleopatra is said to have dissolved and drunk a pearl worth millions of sestercii [Roman money]. Valerius Maximus at a feast set a pearl to drink before every guest, and he himself, Horace tells, swallowed the pearl from Metalla’s ear-ring dissolved in wine that he might be able to say that he had swallowed a million sesterces in a gulp.

In die tyd wat Johannes geskryf het, was daar ‘n malle gejaag na weelde en buitensporige lewenstyl soos nooit vantevore of daarna in die geskiedenis.

Dis geen wonder dat die handelaars en sakemanne treur oor die val van die ryk, aangesien hulle die ware voorsien en vervoer het en in die proses self ryk geword het. Hulle treurlied is heeltemal selfsugtig. Hulle aanskou die val van Rome van ver af sonder enige simpatie of helpende hand. Daar is geen liefde nie; die enigste band is geld.

Die Romeine was vreeslik lief vir silwer. Vir baie jare was daar ‘n gemiddeld van 40 000 slawe in die silwermyne van Asië. Plinius (‘n Romeinse skrywer) vertel van vroue wat in silwer baddens gebad het, soldate met silwer swaardhandvatsels en silwer afwerking op hulle uniforms. Selfs die armes het silwer enkelringe gedra en sommige slawe het silwer spieëls besit.

Edelstene is deur Alexander die Grote na die weste gebring. Plinius beskryf Rome se obsessie met edelstene so: the fascination of a gem was that the majestic might of nature presented itself in a limited space.

Eienaardig genoeg het die bygelowe ontstaan dat die stene medisinale kragte het. Vandag het al die bygelowe herleef in die sogenaamde “New Age” filosofie.

Van al die edelstene was pêrels die heel gewildste in Rome. Linne is uit Egipte ingevoer. Purper het van Phoenicië (huidige Lebanon) . gekom. Die woord vir purper, phoinos, beteken eintlik bloedrooi en is uit die are van ‘n skulpvissie geoes. Net een druppel kleurstof het uit een diertjie gekom. Sy is uit Sjina ingevoer en rooi sy is gebruik om die banke in die paleise oor te trek.

Hout het onder andere uit noord-Afrika gekom. Die gesogte sitrushout het soet geruik met ‘n pragtige grein. Die boom was nie groot nie en ‘n tafelblad van die hout was peperduur. Nero het 300 sulke tafels met marmerpote gehad.

Ivoor is hoofsaaklik uit Afrika bekom en is dekoratief vir beelde en swaarde gebruik. Brons uit Korinte, yster uit Spanje en marmer uit verskeie wêrelddele. Kaneel en ander speserye uit Indië en Zanzibar vir wierook en ander olies wat in balsem en bad mengsels gebruik is.

Mirre was ‘n boomgom van ‘n struik wat in Yemen en noord-Afrika gegroei het. Dit is medisinaal as ‘n stimulant en antiseptiese middel gebruik.

Wyn was algemeen in die antieke wêreld, maar is meestal verdun met water. Dronkenskap was ‘n skande. Selfs slawe het ‘n voorraad wyn ontvang.

Slawe en die siele van mense was ook handelsware. Die woord vir slaaf is soma en dit beteken liggaam of lyf. Die slawemark is letterlik ‘n lyfmark genoem. ‘n Slaaf was in totaliteit die besitting van ‘n ander mens.

Die Romeinse ryk het ten volle op slawerny gerus. Op sy hoogtepunt was daar meer as 60 000 000 slawe. Dit was nie ongewoon dat een huishouding soveel as 400 slawe bestuur het nie. Hulle het slawe soos die uitbreiding van liggaamsdele gebruik. Die adel het intelligente slawe se talent in debatvoering en vermaak gebruik. ‘n Slaaf het groot gedeeltes poësie of prosa gememoriseer om dan op die mees toepaslike wyse aan sy meester voor te dra, in die mededingende samelewing se uitspattige funksies. Slawe het die meester gehelp om bed toe te gaan, op te staan, te bad, te eet en te kuier. Mooi slawe is as versiering gebruik en ander om pornografiese aksies as vermaak op te dis. Liggaamsgebreke is as komedie voorgehou en uitgelag. Gaste het hulle hande aan die slawe se hare afgevee. Die slaaf self het geen regte, geen privaatheid en geen vrye tyd gehad nie. Dit is ‘n aaklige, weersinswekkende gemeenskap en oor dit treur die handelaars.

‘n Mens kan jou voorstel dat ware vriendskap in so ‘n gemeenskap meer waardevol as goud was.

Tog is daar vreugde in dit alles (18:20). Daar is rus en bevrediging in God se oordeel en heerskappy. (Deuteronomium 32:43 en Jeremia 51:48)

In die slotverse van die hoofstuk (18:21-24) word die vernietiging en einde van die Romeinse Ryk aangekondig. Dit word illustreer deur die simboliese aksie om ‘n meulsteen in die see te werp. Dit is so swaar en ongemaklike om te hanteer dat daar geen moontlikheid is, om dit weer onder die see uit te haal. Die finale oordeel van God is nie omkeerbaar nie.

…en sê: ‘Here, U het van hierdie plek gesê dat U hom so sal verwoes dat geen mens of dier weer in hom sal woon nie en dat hy altyd verlate sal wees.’ “Wanneer jy hierdie boekrol klaar hardop gelees het, moet jy ‘n klip aan hom vasbind en hom in die Eufraat gooi en sê: So sal Babel wegsink en nie opkom nie as gevolg van die onheil wat Ek oor hom bring; sy inwoners het hulle afgesloof vir niks, sê die Here.” Tot sover die woorde van Jeremia. (Jeremia 51:62-64)

Kom ons rus in die oordeel van God. Hy is regverdig en genadig en oordeel met die doel dat almal tot bekering kom. Hy is goed – altyd. Dit is Sy betroubare woord. Hemel en aarde sal vergaan, maar Sy woorde nooit nie.