[Johannes 8]
Maar U, Here, beskerm my aan alle kante, U herstel my eer en aansien. (Psalm 3:4)
Die storie van die vrou wat in owerspel betrap is, is een van my gunsteling hoofstukke in Johannes. Dit is ‘n dramatiese straattoneel in ou Jerusalem wat die genade, liefde en oordeel van God op so ‘n manier bymekaar bring, dat elke mens wat dit lees sal besef hoe Jesus se teenwoordigheid lewe en dood bepaal. Wanneer die wêreld en die kerk in alle wreedheid en genadeloosheid toeslaan, is Jesus in die middel van die teologiese, politiese en morele argument. Sy optrede en die twee sinne wat Hy praat bring uitkoms en herstel.
Dit is sekerlik die mees gesaghebbende uitspraak waar ‘n doodsvonnis ter sprake was, in die geskiedenis van die mensdom ooit.
Die kwessie wat in hierdie gedeelte aangespreek word, is ‘n dilemma na albei kante toe. Die kerkleiers skep ‘n situasie wat hulle uitbuit om Jesus in ‘n lokval van argument vas te trek. Owerspel was ‘n ernstige misdaad met die doodstraf daaraan gekoppel.
Volgens Levitikus 20:10 moet die man en die vrou tot die dood veroordeel word. Die metode van doodmaak word nie bepaal nie. Deuteronomium 22:13-24 praat oor ‘n verloofde meisie. Sy en die man wat haar verlei het, moet buite die stadsmure gestenig word. Die Mishna (kommentaar op die Talmud) praat van verwurging – iets wat nooit ooit in die die Ou Testament ter sprake was.
Die wet het voorgeskryf dat die man en die vrou doodgemaak moet word. Die afwesigheid van die man in hierdie geval is, ‘n skryende diskriminasie teen die vrou en ‘n teken van die tyd waarin die toneel hom afspeel. Die vrou moes die blaam dra en met haar lewe betaal.
Vir Jesus is die lokval gestel:
As Hy sou sê dat die vrou gestenig moes word soos die Wet van Moses voorskryf, dan het Sy boodskap aan sondaars oor genade en liefde grootliks skade gely en Hy sou nie weer die vriend van die sondaar genoem kon word nie. Hy sou ook direk in botsing met die Romeinse owerhede gekom het, aangesien hulle publieke teregstelling deur die Jode verbied het.
Indien Hy haar sou vryspreek, sou Hy die Wet van Moses verbreek en owerspel goedkeur.
Hy het afgebuk en met Sy vinger in die grond geskryf. Die moontlikhede van wat Hy daar geskryf het, is soveel as die mense wat daarooor kommentaar lewer. Kom ons kyk na ‘n paar.
Hy kon dalk die aanklaers toelaat om hulle woorde te herhaal sodat hulle self tot die besef van hulle wreedheid en arrogansie sou kom.
Een kommentaar meen dat die desperate vrees van die vrou, die bloedlus in die gesigte van die omstanders, die onsimpatieke hantering van ‘n weerlose vrou in ‘n skare wat toekyk, Jesus so met weersin vervul het, dat Hy sy gesig van hulle verberg het. Na alles, was die aanklaers die mense wat hulleself kinders van God genoem het.
Daar is ‘n nog ‘n interessante punt wat uitgelig kan word. Dit kan wees dat Jesus met ‘n goddellike vinger die sonde van die aanklaers in die sand of op die stene wat hulle vasgehou het, geskryf het, terwyl hulle oor Sy skouer loer. Die Griekse woord wat hier gebruik word is nie graphein, wat skryf beteken nie, maar katagraphein, wat opskryf, soos vir die hou van ‘n rekord teen iemand, beteken.
Nieteenstaande het hulle op ‘n antwoord aangedring. Hy het dit gegee:
Toe hulle aanhou om Hom te vra, het Hy regop gekom en vir hulle gesê: “Laat die een van julle wat ‘n skoon gewete het, eerste ‘n klip op haar gooi.” (Johannes 7:7)
Die woord, sonder sonde van die OAB, is wyd in betekenis om in te sluit sonder sondige begeertes. Die vertaling “skoon gewete” is ‘n goeie aanduiding van die inhoud van Jesus se bedoeling.
Skielik is Jesus alleen by die vrou en Hy praat met haar. Mans het nie in die openbaar met ‘n vrou gepraat nie. Hy vra haar waar haar aanklaers is.
Haar enigste woorde in die straathof wat haar lewe sou neem, is haar antwoord op Sy vraag.
Jesus stuur haar weg met woorde van hoop en lewe op ‘n vars begin. Hy stuur haar nie na die sinagoge vir beter lering oor die Wet van Moses sodat sy nie weer sondig nie. Hy stuur haar in ‘n wêreld vol chaos en morele verval. Hoe kon Hy dit doen?
Jesus het geweet Hy is oppad kruis toe vir haar sonde!
Hy het ook ten volle Sy Vader met haar lewe vertrou en geweet dat die Vaderhand deur die werking van die Heilige Gees die enigste veilige plek op hierdie aarde is. Dit is presies wat ons ook met doen met nuwe bekeerlinge en die mense vir wie ons bid. Net sodra die kerk mure bou en dink dat hulle mense moet “help” om nie te sondig nie, is daar korrupsie en wettisisme.
Die Fariseërs en Skrifgeleerdes was oortuig dat hulle as die teoloë regsgeleerdes van die tyd, die hoogste gesag was om haar te straf uit ‘n posisie van oordeel, kritiek en sensuur. Hulle was heeltemal gemaklik in die rol. Simpatie en liefde om ‘n sondaar terug te wen, was lankal verlore. Hulle wou nie sonde aanspreek nie, net oordeel en straf. Hulle het nooit besef dat hulle ook geoordeel gaan word nie.
Die wêreld sukkel om mense te red. Rehabilitasie vir verslawing en misdaad het twyfelagtige sukses. Dikwels het straf bitterheid, woede en meer ernstige dade tot gevolg.
Die vrou, as ‘n mens en skepsel van God, het geen plek in die toepassing van die Wet deur die kerkleiers nie. Sy is bloot ‘n instrument om Jesus te by te kom.
Sy is ‘n niks sonder ‘n naam.
As mense niks word, is die Christendom dood.
God gebruik name. Daar is bladyse en bladsye name in die Bybel. Die Bybel fokus op mense by naam. God sê vir Moses: Ek ken jou op jou naam.” (Exodus 33:17). Hy sê aan Kores: sodat jy kan weet dat Ek die Here is, dat Ek jou op jou naam geroep het, Ek, die God van Israel. (Isaiah 45:3).
Dink jy die Fariseërs wat haar aangekla het, het haar naam geken? Indien wel, het hulle haar nie by naam aan Jesus voorgestel nie.
Sy het heel moontlik verlangs van Jesus gehoor. Mens weet so min van haar af. Sy het Hom dalk as deel van die kerk beskou en is sonder hoop, gevul met vrees in Sy teenwoordigheid ingesleep. Hoe het sy die hele geding waarvan sy die middelpunt is, sonder dat iemand in haar rigting kyk, ervaar?
Net ‘n volmaakte mens kan oordeel. Daarom het die Fariseërs na volmaaktheid gestreef. Jesus waarsku om nie te oordeel nie (Matteus 7:1). Wanneer ons oordeel sien ons die splinter in ander se oog en nie die balk in ons eie nie (7:3-5). Ons is blind vir ons eie foute, terwul ander se sonde en tekortkominge so duidelik is.
Ons eerste reaksie op ‘n fout moet simpatie en bejammering wees. Ons moet verligting bring met ‘n boodskap van hoop en saligheid. Weersin verdwyn in liefde en die begeerte om te help.
Jesus het nie haar sonde goedgekeur nie. Hy het oordeel uitgestel tot na die geleentheid vir saligheid. Hy het haar ‘n tweede kans gegee sodat sy beter besluite kan neem. Hy was jammer vir haar. Sy liefde het simpatie vir haar voortgebring.
Hy het haar laat gaan met ‘n uitdaging. Dit was nie maklik nie. Sy moes haar lewe omkeer en nuwe besluite maak op grond van haar tweede kans. Sonde was oral.
Jesus het haar vertrou om haar kans te gebruik. Hy het haar in Sy Vader se hand “losgelaat” en geweet sy sal veilig wees.
Bodemklippe 