[Johannes 10]
Mens ervaar soms die lewe as ‘n trapmeul. Net om kop bo water te hou en al die rekeninge te betaal, die dak oor jou kop aan die gang te hou en aan elke dag se eise te voldoen, verg ‘n konstante ritme van werk en verantwoordelikheid. Sommige mense is heeltemal oorweldig daarmee en kies om ‘n daklose, boemelaar-lewe te leef. Dit klink eenvoudiger om sonder aanspreeklikheid op die langer termyn, net vir een dag op ‘n keer se voorsiening te skarrel. Menige liefdadigheid voorsien maaltyd op maaltyd en skuiling vir sulkes.
Hier in Noord-Amerika is die stede goed georganiseer en elke daklose kan in ‘n skuiling akkommodeer word. Wanneer die kwik tot onder -15C val, laai die polisie almal op straat op en sorg dat almal in skuilings kom. Die risiko vir verkluiming is net te hoog. Daar is heelwat hulp beskikbaar om ‘n lewe om te draai en ‘n persoon op sy voete te help.
In ‘n onlangse gesprek met die besturende direkteur van een van die grootste liefdadigheidsorganisasies in die stad, het hy gesê dat slegs 40% van sulke persone met sukses terug in die samelewing rehabiliteer word. Die wêreld is ‘n hartelose, wrede plek wat hoë vereistes stel. Die lewe is ‘n stryd. Die verg groot energie uitset om in die mees basiese behoeftes te voorsien.
Hier in Johannes 10 tree Jesus in die welbekende en gekoesterde beeld van ‘n herder in die Midde-Ooste. Hy stel Homself voor as die beste versorger en beskermheer wat die gemeenskap van daardie tyd sou kon opdink.
Die grootste deel van Juda is op ‘n plato van Bethel tot Hebron vir ‘n afstand van ongeveer 55 kilometer. Die terrein was rof en klipperig, meer geskik vir weiding as vir landbou. Die mees bekende figuur in die hele land was die herder.
‘n Herder het ‘n moeilike lewe gehad. Hy kon nooit ontspan of sy kudde alleen laat nie. Met so min weiding in die klipperige grond, het die skape maklik afgedwaal. Daar was geen kampe wat hulle kon keer nie en skape kon maklik wegraak. Die terrein was vol kranse en skeure wat die herder goed geken het en die skape daarvan weggehou het. Daar was wilde diere en rowers.
Dit was die simboliese lewe van die herder. Hy het nooit gerus en was altyd gereed om die skape van alle kante en op all maniere te beskerm. Dawid het die eretitel gedra – herderkoning.
Die herder was ‘n bekende figuur in die Ou Testament ook. (Psalms 23; 77:20; 79:13; 80:1; 95:7; 100:3; Jesaja 40:11) God se leiers is as die herders van die volk uitgebeeld (Jeremia 23:1-4).
In die Nuwe Testament is Jesus die goeie Herder (Matteus 18:12; Lukas 15:4). Hy kry sy mense jammer – hulle is skape sonder ‘n herder (Matteus 9:36; Markus 6:34). Wanneer Hy, die goeie Herder, weggeneem word sal die skape verstrooid uitmekaar vlug (Markus 14:27; Matteus 26:31). Hy die herder van siele (1 Petrus 2:25) en die groot herder van Sy kudde (Hebreërs 13:20). Die leiers van die kerk word dikwels as herders van die skape uitgebeeld ( 1 Petrus 5:2-3; Handelinge 20:28). Jesus gee Petrus opdrag om Sy skape te voed en te versorg (Johannes 21:15-19).
Pastoor is Latyn vir herder (Efesiërs 4:11).
Die volle impak van die betekenis van die konsep van herder, behoort ‘n beeld van God se geduld en konstante sorg oor ons te skep. Dit herinner oor aan ons liefdesplig teenoor mekaar, veral in bediening. ‘n Herder was ‘n onopgeleide persoon met eenvoudige gereedskap. Die ouer lede van die gemeenskap het die vaardighede wat mens nodig het om die skape op te pas, oor geslagte heen vir die kinders geleer.
‘n Herder het ‘n sak van diervel gedra om sy kos by hom te hou. Hy het ‘n slingervel gedra om wolwe en jakkalse mee te skiet en nou en dan voor die neus van ‘n skaap wat afdwaal. Sy roede was ‘n kort stok met spykers om homself en die skape teen rowers en wilde diere te beskerm. Sy herderstaf met ‘n gekrulde bopunt kon ‘n skaap aan die agterbeen haak om hom te vang. Aan die einde van elke dag moes al die skape onder die staf van die herder deurloop vir inspeksie van beserings of siektes. (Esegiël 20:37; Levitikus 27:32)
As Spreuke 13:24 oor die dissipline van kinders praat is die roede wat genoem word, die herder se roede van sorg en liefde wat keer dat die skaap afdwaal. Dit is die konstante sorg om die kind met grense van dissipline te help om die regte keuses te maak. Dit is ‘n roede wat vertroos en nie verskrik nie.
Al gaan ek ook in ’n dal van doodskaduwee, ek sal geen onheil vrees nie; want U is met my: u stok en u staf dié vertroos my. (Psalms 23:4, OAB)
In daardie tyd het die herder voor die skape geloop. Die skape het die herder se stem geken en sou nooit iemand anders volg nie. Skape het oor jare by die herder gebly. Skape is meestal vir wol aangehou en nie vir vleis nie.
Die woorde van Johannes 10:7-10 is goud.
Dit is die belofte van die ware Herder. In die klein dorpies was daar skaapskure waarvan net die herder ‘n sleutel gehad het. Die skape is snags veilig toegesluit sodat die herder kon rus. Buite in die veld was daar oop krale waar die skape veilig kon slaap. Die herder het sy bed oor die ingang van die kraal gemaak en daar geslaap. Niemand kon in of uit behalwe oor sy lyf nie.
In Jesus het ons toegang tot die Vader (Efesiërs 2:18). Hy is die lewende weg (Hebreërs 10:20). God word aan die mens bekendgestel deur Jesus. Onthou altyd: Jesus is God self in menslike liggaam.
Jesus gebruik ‘n Hebreeuse vorm vir veiligheid en beskerming – ingang en uitgang. ‘n Ware leier sal sy volk in en uit lei (Numeri 27:17). ‘n Kind van God is geseënd as hy in en uit gaan (Deuternomium 28:6). Die Psalmis skryf ook dat God sy in en uit gaan seën (Psalm 122:8).
Voor Jesus was daar net vals Messiasse wat die aanbreek van die goue eeu aangekondig het. Hulle het beloftes gemaak en geveg en verdwyn. Soveel van hulle het niks van ‘n lewe gedink nie en die bloedvergieting was maar deel daarvan. Jesus ag elke mens. Lewe is heilig.
Slegs in God is daar sprake van ‘n goue eeu. Die goue eeu is die ewige lewe wat elke mens ontvang wanneer hy na die onsigbare koninkryk hier op aarde by wedergeboorte “immigreer”. Jesus gee lewe in volheid. Die Grieks beteken om ‘n oorvloedige lewe te hê. Slegs in Jesus kan ons lewe oorvloedig wees. Die herder het verantwoordelikheid oor lewe en dood. Soms het die herder sover gegaan om dele van die dier wat nie deur die wilde diere opgevreet is nie, te red, net om te bewys hoe die skaap gesterf het (Amos 3:12; Exodus 22:13).
Dawid moes teen die leeu en die beer veg (1 Samuel 17:34-36). ‘n Herder het sy eie lewe gewaag om sy kudde te beskerm. Niks was te veel nie.
Daar was ook die beeld van die ontroue herder. ‘n Ware herder het ‘n roeping uitgeleef. Dit was nie sommer ‘n werk nie. Wolwe was ‘n groot bedreiging vir die kudde. Jesus waarsku Sy dissipels (Matteus 10:16) Paulus waarsku (Handelinge 20:29) Sagaria (10:7-10) merk die vals herder wanneer hy geen begeerte toon om die verskrikte skape bymekaar te maak nie.
Hoe lyk ons moderne kerke en pastore in die beeld van die goeie herder? Dit kom neer op werk vir liefde in plaas van werk vir loon.
‘n Goeie herder word deur twee Griekse woord beskryf.
- agathos – beskryf die morele kwaliteit
- kalos – beskryf die skoonheid van die goeie
Jesus gebruik kalos. Die volheid van God se goedheid kan in die beeld van die goeie herder gesien word – al die liefde en sorg saam met die krag en wonderwerke. Die kerk is oop vir aanval van buite, maar ook van binne. Soms is die aanvalle van binne meer gevaarlik. Binne die kerk het vals herders en wolwe wat lyk soos herders menige mense verwond en teleurgestel.
Jesus is ons goeie Herder. Hy sal sorg binne die menslike organisasies wat onvolmaak is. Eenheid is slegs moontlik as ons Sy stem hoor. Dit is by uitstek die beginsel wat alles omvat.
Ek het nog ander skape, wat nie van hierdie kraal is nie. Ek moet hulle ook lei. Hulle sal na my stem luister, en hulle sal een kudde wees met een herder. (Johannes 10:16)
Voorspoed en welvaart maak mense ongevoelig en uitsluitend. Hulle wil hulle “reg” op dit wat hulle waarde aan heg, beskerm. Dit was die jammerlike toestand van die kerk in die tyd van Jesus. Die kerk behoort die deur na God oop te maak, maar in plaas daarvan is hulle poortwagters wat met hulle eie diskresie uitsluit.
Verbeel jouself in die hande van die goeie Herder. Hy sal sorg. Hy sal voorsien en skuiling gee. Dit is die belofte.
Die Kruis is die waarborg.
Lees Psalm 121 in ‘n paar vertalings as ‘n gebedsverklaring om jou vertroue-vlak ‘n inspuiting te gee.
Bodemklippe 