Bodemklippe

[Openbaring 20]

Wat word as ‘n leeftyd beskou? Wat is daar in ons leeftyd wat nooit verander? Verandering kom so vinnig. As ons terugkyk oor net die laaste vyf jaar van enige lewe, het soveel dinge verander.

Wat van ‘n duisend jaar? Wil iemand jou gedagtes vermoei met moontlike gebeure oor ‘n tydperk van ‘n duisend jaar? Ek dink ons sukkel reeds om honderd jaar te hanteer, ‘n ouderdom wat slegs ‘n paar baie sterk mense bereik.

So, wat is die betekenis van ‘n millennium vir ons? ‘n Duisend jaar is ver buite ons bereik as ‘n lewensduur en regtig moeilik om jou voor te stel.

Ek onthou so goed dat ek syfers en getalle met my ma bespreek het. Sy was ‘n sakevrou en het in ‘n era sonder rekenaars en sigblaaie gewerk. Sy het haar eie sigblaaie gemaak en soms velle aanmekaar geplak om groter bladsye te maak vir ‘n oorsig oor die berekeninge. Dit was maklik om ‘n ekstra nulletjie in te glip of uit te laat. Ek dink sy het ‘n fout in een van haar vele klein bedrae besef toe sy oor ‘n nul in die algemeen filosofeer het.

Dit maak saak waar jy die nul in jou lewe sit, het sy gesê. Nul voor die een beteken niks. Nul na die een, vermenigvuldig vinnig. Maak seker dat jy jou lewe se nulle (werk wat vir God gedoen is) na die Een plaas. Wanneer ons ons lewe “bereken”, is dit slegs wat na die Een kom, wat tel.

Ons dink weer oor getalle in hierdie twintigste hoofstuk van Openbaring. Die hele idee om duisend jaar lank te regeer, vind sy basis in Joodse tradisies. Die “leerstelling”, as ‘n mens dit so kan noem, se besonderhede was baie uiteenlopend en het verander van geleerde tot geleerde namate hulle prominensie in die samelewing en sosiale status onder die leiers bereik het.

Die oorsprong van hierdie leerstelling is nie spesifiek Christelik nie, maar is te vinde in sekere Joodse oortuigings oor die Messiaanse era, wat baie algemeen in die eeu voor die geboorte van Christus was.

Voordat Jesus gebore is, het geleerdes gemeen dat hierdie wêreld so ongeneeslik boos was dat die Koninkryk van God nooit uiteindelik in hierdie era van die menslike bestaan kon vestig nie. Daar het dus die opvatting ontstaan dat die Messias ‘n beperkte heerskappy sou hê en dat die finale voleindiging van die geskiedenis ná sy heerskappy sou kom.

Sommige van die antieke geleerdes beskou die geskiedenis as ‘n reeks weke. Daar is sewe weke van geskiedenis in die verlede. Die agtste is die week van die regverdiges, wanneer ‘n swaard aan die regverdiges gegee word, sondaars in hulle hande oorgelewer word en die huis van God gebou word. In die negende week word die boosheid neergeskryf vir vernietiging, en geregtigheid sal floreer. In die tiende week kom oordeel; en eers dan kom die ewige tyd van goedheid en van God as heerser.

In Psalm 90:15: Maak ons bly vir net so lank as wat U ons verdruk het,

as die jare waarin ons teenspoed beleef het.

Daar is dus bevind dat die tydperk van saligheid sou ooreenstem met die tydperk van beproewing.

Nog meer gewild was die idee dat die ouderdom van die wêreld sou ooreenstem met die tyd wat dit geneem het om dit te skep en dat die skeppingstyd 6 000 jaar was.

Want duisend jaar is in u oë soos die dag van gister wanneer dit verbygaan, – ‘n wagbeurt in die nag.  (Psalm 90:4).

Laat hierdie een saak egter nie by julle verbygaan nie, geliefdes: By die Here is een dag soos duisend jaar, en duisend jaar soos een dag.  (2 Petrus 3:8).

Die eertydse Joodse geleerdes het geleer dat elke dag van die skepping duisend jaar was. Daar is dus aanvaar dat die Messias in die sesde duisend jaar tydperk sou kom en dat die sewende duisend, die ekwivalent van die Sabbatsrus in die skeppingsverhaal, die heerskappy van die Messias sou wees.

Op grond van hierdie gedeelte van Openbaring was Millennialisme wydverspreid binne die vroeë Kerk, maar nooit universeel nie.

Dit was Augustinus wat Millennialisme sy doodskoot toegedien het. Hy was aanvanklik self ‘n Millennialis. Hy het na geestelike seëninge verlang. ‘n Opsomming van Augustinus se posisie: “Hy het geleer om in die ballingskap van Satan te sien as die binding van die sterk man deur die sterker Een wat gekom het (Markus 3:27; Lukas 11:22); in die duisend jaar, die hele interval tussen die eerste koms (geboorte van Christus) en die laaste konflik; in die heerskappy van die heiliges, die hele verloop van die koninkryk van die hemele; in die oordeel wat aan hulle gegee is, die binding en losmaak van sondaars; in die eerste opstanding het die geestelike aandeel in die opstanding van Christus wat aan die gedooptes behoort”(Augustinus: Die Stad van God 20:7). 

Augustinus het die hele idee van die Millennium vergeestelik.

Augustinus van Hippo (huidige Algerië) was ‘n prominente Christelike teoloog en filosoof in die vierde eeu na Christus (354-430 nC). Hy word beskou as een van die kerkvaders van die Latynse Kerk.

Die ewige heerskappy (groot rots) wat in Daniël 2:44 en 7:14 en 27 geprofeteer is, is die koninkryk wat deur Jesus bevestig is in Sy eerste woorde van bediening. Matteus 3:2 – “Bekeer julle, want die koninkryk van die hemele is naby!”

‘n Mens kan die interpretasie aanvaar dat ons in die simboliese millennium leef, ‘n tydperk wat deur Jesus, die verwagte Messias regeer en geprofeteer is as die Vredevors, wat deur Hom bekendgestel is toe Hy op aarde geleef het. Johannes het geskryf om al die legendes en leerstellings van die Jode in te sluit wat hulle blind gemaak het vir wat werklik gebeur het. Hy het al die oortuigings en selfs bygelowe oor die Messias versamel om dit eens en vir altyd aan die koms van Jesus te onderwerp.

Psalm 50:10 sê dat die beeste op duisend heuwels aan God behoort; en Job 9:3 sê dat ‘n mens God nie eers op een vraag uit duisend kon antwoord nie. Duisend word bloot gebruik om ‘n baie groot omvattende getal te beskryf wat in goddelike terme genoeg en genoegsaamheid uitbeeld.

Die redes waarom ons die duisend jaar ‘n nie-letterlike kronologiese getal interpreteer, is: 

• Die konsekwente figuurlike gebruik van getalle elders in hierdie boek – (5:11; 7:4-9; 9:16; 14:1; 21:16)
• Die figuurlike aard van alles anders in hierdie hoofstuk – afgrond, draak, slang, geslote, verseëlde, dier.
• Die figuurlike aard van die hele boek
• Die figuurlike gebruik van die getal – duisend – in die OT waar dit nie ‘n letterlike duisend jaar uitbeeld nie, maar die ewigheid aandui. (Deuteronomium 1:10-11; 32:30 Josua 23:10; Job 9:3; 33:23; Psalm 50:10; 68:17; Hooglied 4:4; Jesaja 7:23; 30:17). In 1 Kronieke (16:15-17) praat dit van God se verbond vir ewig en ‘n ewige verbond wat Hy duisend geslagte lank beveel het.
• In die vroeë Christendom het duisend jaar (2 Petrus 3:8) ‘n ewige seën van die verlostes uitgebeeld soos uitgedruk in Psalm 90:4: Want duisend jaar in u oë is soos gister wanneer dit verbygaan.

1Toe het ek ‘n engel gesien, wat uit die hemel neerdaal, met die sleutel van die onpeilbare diepte en ‘n swaar ketting in sy hand. 2En hy het die draak, die slang van weleer, wat Duiwel en Satan is, gegryp en hom vasgeketting vir ‘n duisend jaar lank. 3Hy het hom toe in die onpeilbare diepte gegooi, dit toegesluit, en dit bokant hom verseël, sodat hy nie meer die nasies op ‘n dwaalspoor sou lei nie, totdat die duisend jaar verstryk het. Daarna moet hy vir ‘n kort tydjie losgelaat word.

Die slang of draak is daardie antieke vyand van die mensdom, wat in die vorm van ‘n subtiele slang die ouers van die mensdom mislei het en sonde en dood in die wêreld gebring het, met ‘n onberekenbare reeks euwels wat daarmee gepaardgaan. Die duiwel is die kwaadwillige en valse aanklaer van God se heiliges. Satan is die groot teëstander van God sowel as die mens. Al hierdie name vir demoniese manifestasies word in 20:2 genoem.

Die onpeilbare diepte in die Joodse geloof is ‘n groot ondergrondse grot onder die aarde, wat aanvaar is as die plek waar al die dooies gegaan het, soms gesien as die plek waar spesiale sondaars op straf gewag het. Dit was die onpeilbare diepte wat die duiwels die meeste van alles gevrees het. In die verhaal van die Gadara-besetene (Gerasene in die nuwer vertalings) was die versoek van die duiwels dat Jesus hulle nie sou beveel om die man te verlaat en in die diepte, dit wil sê die afgrond, uit te gaan nie (Lukas 8:31).  Dit is in werklikheid die geestelike ryk waar die magte van die duisternis werk.

‘n Seël word op die kloof geplaas om die veilige bewaring van die gevangene te verseker, net soos die seël op die graf van Jesus aangebring is om seker te maak dat Hy nie sou ontsnap nie en dat niemand Sy liggaam sou steel nie. (Matteus 27:66).

Die ontbinding van die duiwel het ‘n beproewingstyd vir Christene beteken. Daar is tye wanneer ‘n toetstyd noodsaaklik is, as die werklikheid en standvastigheid van geloof bewaar word. Beide hy wat vir Christus sterf en hy wat vir Christus lewe, sal sy beloning ontvang. Diegene wat lojaal aan Christus was, sal die voorreg van oordeel ontvang. Ons oordeel die bose werke en staan dit teë.

Satan is onder beperking gedurende die Kerktydperk, wat met die Opstanding begin.  Sy gesag oor die dood en die hel is ingeperk.  Christus het soewereiniteit oor die doderyk.

Die opening dui slegs op ‘n beperkte uitoefening van demoniese gesag met goddelike toestemming.  Jesus het gepraat van “die sterk man bind”.  (Matteus 12:29; Markus 3:27). Hy sien satan “uit die hemel val” terwyl Hy sy dissipels die gesag gee om sy krag te vertrap. (Lukas 10:18-19; Johannes 12:31).

Die millennium is Christus se gesag om die duiwel gedurende die Kerktydperk te beperk.  Die eindpunt van hierdie binding is kort voor die wederkoms – die einde van alle dinge.  Die duiwel werk onderhewig aan Christus se gesag.  Sy misleiding dien die Evangelie en kontrasteer die vernietiging van die bose met die konstruksie van goed.

Verseëling beteken nie absolute opsluiting nie, net soos die verseëling van die Christene ons nie heeltemal uit die wêreld onttrek nie.  Ons het die seël van God, maar werk en leef steeds in die ryk van gebrokenheid.  Onder hierdie bedeling is die duiwel nie in staat om die heidense nasies bymekaar te maak vir ‘n finale aanval op die Kerk nie – wat eers aan die einde van die tydperk volgens God se plan sal gebeur – direk voor die finale oordeel vir ‘n baie kort tydjie.  Weereens is die aktiwiteite van die bose met tyd gebonde, terwyl die Kerk in die tydsbestek van die ewigheid funksioneer.

Die sleutel is, volgens Matteus 16:19, in die hand van die Kerk wat ten volle deelneem aan die openbaring van Jesus Christus. (1:18; 3:7; 9:1)

Die opstanding van Jesus het die sluier van bedrog van satan oor die nasies gelig. (Jesaja 49:6; Lukas 2:32; Handelinge 13:47; 26:18, 23; Galasiërs 3:26, 29; 6:15)

Ek het ook trone gesien, en aan dié wat daarop sit, is mag verleen om te oordeel. Ek het die siele gesien van hulle wat onthoof is vanweë die getuienis oor Jesus en die woord van God. Dit is hulle wat nie neergeval het om die dier en sy beeld te aanbid nie, en nie die merk op die voorkop of op die hand ontvang het nie. Hulle het lewend geword, en saam met •Christus regeer, ‘n duisend jaar lank. 5Die oorblywende dooies het nie lewend geword voordat die duisend jaar verstryk het nie. Dit is die eerste opstanding. 6Gelukkig en heilig is die een wat deel het aan die eerste opstanding. Oor hulle het die tweede dood nie mag nie. Hulle sal priesters van God en van Christus wees, en saam met Hom ‘n duisend jaar lank regeer. 

Die trone is dié van die 24 ouderlinge, die kerk wat uit die 12 stamme, ons Joodse erfenis en die 12 apostels, bestaan. Die ouderlinge word vier keer in Openbaring genoem. Hulle is verteenwoordigend van die kerk in die hemel en op aarde. (Daniël 7:22,27, Matteus 19:28, Lukas 22:30, Hebreërs 12:1,2)

Dit is ‘n betroubare woord: As ons saam met Hom gesterf het, sal ons ook saam met Hom lewe; as ons in die geloof volhard, sal ons saam met Hom regeer; as ons Hom verloën, sal Hy ons ook verloën;  (2 Timoteus 2:11-12).

Onthoof is ‘n simbool van die martelare of enigiemand wat ly vir die Evangelie.

Oordeel van ‘n troon is ‘n idee wat meer as een keer in die Nuwe Testament voorkom. Jesus word voorgestel net soos Hy gesê het dat, wanneer Hy terugkeer om op die troon van Sy heerlikheid te sit, sy twaalf apostels op twaalf trone sal sit en die twaalf stamme van Israel sal oordeel (Matteus 19:28). Paulus herinner die strydlustige Korintiërs daaraan dat die heiliges die wêreld oordeel (1 Korintiërs 6:2) 

Die hemelse hof word in Daniël 7: 9-11 beskryf.

Die Kerk heers oor die bose ryk.  Ons moet effektief weerstand bied en regeer in die seëvierende wete dat die duiwel NOOIT die uitspraak van verlossing oor die lewens van die heiliges in die voorhowe van die hemel kan omverwerp nie.

Weereens hoef ons dit nie letterlik op te neem nie. Die idee is dat die wêreld wat kom, die balans van hierdie een sal herstel. Selfs nou ken ons die waarheid, aangesien ons Jesus, die Waarheid, ken. Ons moet daagliks onderskei en oordeel in ‘n wêreld van misleiding en verraad. (Vergelyk hoofstukke 12 en 20)

‘n Kort tydjie – mikros chronos.  ‘n Bietjie tyd – oligos chronos.  ‘n Rukkie langer – mikros chronos.  Al hierdie verwysings skep die verwagting binne  die Kerk vir die finale oordeel.

Die dood het geen mag oor die heiliges nie. Fisiese dood is die poort na die ewige. (20:6)

Priester beteken ‘n brugbouer volgens die Latynse pontifex. [Die woord pous is uit hierdie betekenis geneem.] Die priester is die bouer van ‘n brug tussen God en die mens. Diegene wat lojaal aan Jesus Christus was, het die reg op vrye toegang tot die teenwoordigheid van God en hulle het die voorreg om ander aan Jesus Christus bekend te stel.

Die dubbele amp van priester en koning is gebaseer op Eksodus 19:6 en Jesaja 61:6.  Die hele nasie sal priesters genoem word.

Die kerk sal saam met Christus regeer. In Christus word die mees gewone mens ‘n koning en priester (1 Petrus 2:9).

7Wanneer die duisend jaar verstryk het, sal Satan uit sy gevangenskap losgelaat word. 8Dan sal hy optrek om die nasies tussen die vier uithoeke van die aarde, die Gog en Magog, op ‘n dwaalspoor te lei, en om hulle te mobiliseer vir die oorlog. Hulle getal is soos die sand van die see. 9Hulle het van oor die breedte van die aarde opgeruk, en die laer van die •heiliges en die geliefde stad omsingel. Toe het daar vuur uit die hemel neergedaal en hulle verteer. 10Die Duiwel wat hulle op ‘n dwaalspoor gelei het, is toe in die poel van vuur en swael gegooi waar die dier en die vals profeet ook is. En hulle sal dag en nag gefolter word, vir ewig en ewig.

In hierdie verse word ‘n finale rebellie beskryf (20:7-10). Satan wil die dag van die stryd bespoedig om die omvang van verlossing te beperk, maar God beheer die tye. 

Vier hoeke beteken wêreldwyd – ‘n Hebreeuse uitdrukking. (Jesaja 11:12; Esegiël 37:9; Daniël 7:2)

‘n Finale aanval op Jerusalem deur vyandige nasies is een van die standaard beelde van die laaste tye in Joodse denke. Ons vind dit veral in Daniël 11:1-45 en in Sagaria 14:1-11.

Die prentjie van Gog en Magog word eers in Esegiël 38:1-23 en 39:1-29 gevind en dan in Sagaria 3 en 12:14 wat praat van die insameling van die nasies. Die noorde was altyd die bron van moeilikheid (Assirië en Babilon).  Nou is die hele aarde geïmpliseer, ‘n universalisering van Esegiël se profesie. 

Die Gog van die land Magog, die hoofvors van Mesag en van Tubal, gaan die groot aanval op Israel loods – ‘n vergadering van vyandige magte. Die vyand sal op die ou end heeltemal vernietig word. In die Joodse denke het die woorde ontwikkel om alles wat teen God is, uit te beeld. Die rabbi’s het geleer dat Gog en Magog hulleself en hulle leërs teen Jerusalem sou bymekaarmaak en aan die hand van die Messias sou val.

Die laer van die heiliges en die geliefde stad – die Kerk regoor die aarde.  Die kamp dui op ‘n plek in die woestyn, ‘n plek van beskerming en voorsiening.  Die geliefde stad is ‘n verwysing na Psalm 87:2-4 en selfs 5-6 wat aandui dat die nasies as “gebore” Israeliete beskou sal word.  

As die Here die name van die volke aanteken, sal Hy by elkeen skrywe:

“Hierdie een is ook ‘n kind van Sion.”

Dit is nie ‘n fisiese militêre stryd nie. Die stryd is geestelik. Ons leef in die geestelike bedeling ná Jesus se Hemelvaart. Die fisiese Jerusalem is vervang deur die nuwe Jerusalem, die kerk van Jesus.

Esegiël 38:7 – die oorwinning oor Gog en Magog.  Hierdie name is deur die geskiedenis heen met bose magte geassosieer – veral Rusland. Dit kan nie een nasie wees nie, want hulle word so talryk soos die sand aan die strand beskryf.  Dit beskryf oënskynlik oorweldigende teenstand.  (Josua 11:4; Rigters 7:12; 1 Samuel 13:5). 

Vuur het neergedaal – 1 Konings 1:10-14 – die verhaal van Elia en die soldate wat teen hom gestuur is, aangehaal in hoofstuk 11 van die lot van diegene teen die twee getuies.

In die poel van vuur en swawel gegooi – ‘n herhaling van 19:17-21. Die poel van vuur is nie letterlik van aard nie, aangesien satan en sy engele geestelike wesens is.  Vuur in Openbaring praat van goddelike oordeel en watter vorm dit ook al aanneem, dit sal beslis verskriklik wees.  Dit dui op ‘n tweede dood – finale skeiding van God wanneer die huidige kosmos vernietig word.

 Toe het ek ‘n groot wit troon gesien, en Iemand wat daarop sit. Die aarde en die hemel het van sy aangesig af weggevlug, en daar was nie meer plek vir hulle nie. 12 En ek het die dooies, die magtiges en die geringes, voor die troon sien staan. Toe is die boekrolle oopgemaak. ‘n Ander boekrol is ook oopgemaak, naamlik die een van die lewe. Die dooies is, op grond van wat daar in die boekrolle opgeteken is, volgens hulle dade geoordeel. 13Die see het toe die dooies wat daarin is, teruggegee, en die dood en Hades het die dooies wat daarin is, teruggegee. Elkeen is volgens hulle dade geoordeel. 14Toe is die dood en die •Hades in die vuurpoel gegooi. Dit is die tweede dood, die vuurpoel. 15 En as gevind is dat iemand nie in die boekrol van die lewe opgeteken is nie, is hy in die vuurpoel gegooi.

In die laaste verse van die hoofstuk (20:11-15) word die finale oordeel beskryf. 

Ons sal almal voor die regterstoel van God staan. (Romeine 14:10).

Ons moet almal voor die regterstoel van Christus verskyn. (2 Korintiërs 5:10).

Hierdie tekste bevestig die eenheid van God en Christus. Die konsep van Drie-eenheid maak hulle een God. Hierdie idee is baie belangrik vir die Jode. Een van die kerntekste van die ou Hebreeuse leerstelling, sentraal in die Joodse godsdienstige beginsel, wat hulle vir ewig kontrasteer met die vele afgode van die heidense nasies rondom hulle, is Deuteronomium 6:4:

“Hoor, o Israel: Die Here onse God, die Here is een!

Toe sien ek ‘n groot wit troon en Hom wat daarop sit, van wie se aangesig die aarde en die hemel weggevlug het (Openbaring 20:11)

God op sy troon – Daniël 7:9 en Esegiël 1:26-28.  Wit beeld heiligheid uit.  Hy kan sonde straf en sy eie regverdig.

Hemel en aarde sal verbygaan, was ‘n frase wat Jesus gebruik het om die ewigheidswaarde van Sy woorde in Markus 13:31 te bevestig. Sien ook 2 Petrus 3:10, Psalm 102:25-27. (Openbaring 6:14 en 16:20).

Nie ‘n spoor nie, geen plek is vir hulle gevind nie – Daniël 2:35.  Dit dui op ‘n algehele vernietiging van alles van die bose wêreldse stelsel, insluitend die materiële aspekte.  (Psalm 102:25-27; Jesaja 51:6;  2 Petrus 3:7, 10, 12).

In vers 12 sien Johannes die finale opstanding – die dooies, die groot en die klein – Daniël 12:2; Johannes 5:28-29; Handelinge 24:15)

Daar is twee soorte boeke wat in Openbaring genoem word: die boek wat alles opteken (20:12) en die Lam se Boek van die Lewe. In Daniël 7:10 is die boeke oopgemaak. Die mens skryf sy eie lotsbestemming. Die mens se keuses self is ‘n oordeel. Ons verheug ons in die opening van die boeke. (Daniël 12:1-2).

Die name van die mense wat oor die Here praat, word opgeteken om  juwele te word, die kosbare besitting van God. (Maleagi 3:16-18).

Die boeke van God word dikwels in die Skrif genoem. Moses is gewillig om uit die Boek van die Lewe uitgewis te word, as dit die volk sal red (Eksodus 32:32). Die gebed van die Psalmis is dat die goddeloses uit die Boek van die Lewendes uitgewis sal word en nie saam met die regverdiges geskrywe sal word nie. (Psalm 69:28) 

Jesaja praat van diegene wat onder die lewendes geskrywe is (4:3). Paulus praat van sy medearbeiders wie se name in die Boek van die Lewe is (Filippense 4:3). Dit is die belofte van die verrese Christus aan die kerk in Sardis dat die naam van hom wat oorwin, nie uit die Boek van die Lewe uitgewis sal word nie (Openbaring 3:5). Diegene wie se name nie in die Boek van die Lewe geskryf is nie, word aan vernietiging oorgegee (Openbaring 13:8). 

Die idee hieragter is dat elke heerser ‘n rekord van lewende burgers onder sy beheer gehad het; en natuurlik, as ‘n man gesterf het, is sy naam van die rol verwyder. 

Diegene wie se name in die Boek van die Lewe is, is diegene wat (geestelik) lewende, aktiewe burgers van die koninkryk van God is. Niks, nie eers die dood nie, kan ons name uit die Lam se Boek van die Lewe verwyder. Alhoewel ‘n heilige (wedergebore kind van God) fisies dood is, leef hy en is aktief in die onsigbare koninkryk van God.  Die boeke sluit alle klasse van gelowiges en ongelowiges in.

Die frase: die see gee die dooies terug moet verstaan word in die lig van die antieke wêreld se sienings oor die rituele rondom ‘n begrafnis. ‘n Behoorlike begrafnis was van die uiterste belang, anders dwaal die siel af. Enigiemand wat op see gesterf het, is as on-begrawe beskou. Johannes vertroos die mense en sê dat dit nie saak maak hoe jy gesterf het of ‘n begrafnis gehad het of nie, jy is onder God se jurisdiksie gedek. Satan kan aanspraak maak op niemand, selfs al is hulle nie behoorlik begrawe nie.

Die see is ook gesien as die ryk van die bose, wat chaos en verwarring simboliseer. Die see kan nie siele van God weerhou nie.  God het volle gesag.  

Die dood en doderyk is gesien as die tydelike woonplek van die dooies tot die finale oordeel. Toe Jesus opgewek is, is dit leeggemaak. Al die dooies in Christus is by Hom.

Volgens een kommentator: “Hierdie gulsige monsters wat self so baie verslind het, word uiteindelik self vernietig.”

Die dood en doderyk wat in die vuurpoel gegooi word, beteken oordeel oor die doderyk. Die magte wat fisiese dood veroorsaak het, is nou onder God se gesag en beheer. Die doderyk en Hades is geïdentifiseer as die vierde ruiter op die perd (die bleek perd) wat ‘n sataniese agent is om dood te veroorsaak.

Die poel van vuur is die tweede dood.  Die tweede dood is die ewige skeiding van God.  Die vuurpoel is geestelike foltering.

Volgens 21:4,8 sal die fisiese dood verbygaan, maar die tweede dood sal vir ewig duur. Die goddeloses sal buite die Stad van Bruilofsfees woon. Geestelike dood skei van God – vergelyk Lukas 15:24; Efesiërs 2:1; Kolossense 2:13.

In die laaste vers is dit die naam wat in die boek geskryf is wat van oordeel gered word.  Dit is die boek met die volle titel: Die Boek van die Lewe van die Lam wat van die grondlegging van die aarde geslag is.  Volgens 13:8 en 21:27 – die Lam se Boek van die Lewe.  Die name daarin is diegene wat ten volle identifiseer met die regverdige dade van die Lam en veral Sy dood.

Hier is die skakel na die Audio op Spotify: